სისხლძარღვოვანი დემენცია

რა არის სისხლძარღვოვანი დემენცია? ეს არის დემენციის ერთ-ერთი სახე, რომელიც ვითარდება თავის ტვინის არასკმარისი სისხლით მომარაგების დროს. ეს ხდება ინსულტის ან მინი ინსულტების სერიის შედეგად, რომლებიც აზიანებს თავის ტვინის სისხლძარღვებს. მიუხედავად იმისა, რომ ეს უკანასკნელი დემენციის ერთ-ერთი ყველაზე გავრცელებული სახეა, ის ხშირადაა უგუებელყოფილი ან არასწორად დიაგნოსტირებული. სწორედ ამიტომ, მნიშვნელოვანია ამ მდგომარეობის შესახებ ცნობიერების ამაღლება. 

სისხლძარღვოვანი დემენციის განხილვისას საშუალება გვეძლევა გამოვყოთ მისი რამდენიმე ტიპი:

კორტიკული დემენცია და მრავალი ინფარქტი.

რომელიც წარმოიქმნება კორტიკულ სისხლძარღვებში, მრავალი კეროვანი დაზიანების შედეგად. ეს ჩვეულებრივ გამოწვეულია ემბოლიის, თრომბის, ცერებრული ჰიპოპერფუზიის ან ინსულტის არსებობით.

უმეტეს შემთხვევაში, შესაძლებელია, რომ მრავალი ინფარქტი შემოიფარგლოს ცერებრული ნახევარსფეროს ლოკალიზაციით, ამიტომ დეფიციტი ასოცირდება  უპირატესად კოგნიტურ ფუნქციებთან.

სუბქორული სისხლძარღვოვანი დემენცია ან ბინსვანგერის დაავადება

აღმოცენდება სისხლძარღვებისა და ნერვული ბოჭკოების დაზიანების შედეგად, რომლებიც ქმნიან თეთრ ნივთიერებას. სიმპტომები, რომლებიც დაკავშირებულია ქვეკორტიკული სქემების ცვლილებასთან, რომელიც მონაწილეობს მოკლევადიან მეხსიერებაში, ორგანიზებაში, განწყობაზე, ყურადღებაში, გადაწყვეტილების მიღებაში ან ქცევაში.

შერეული დემენცია

სხვადასხვა კლინიკურმა გამოკვლევებმა, ზოგადად სიკვდილის შემდგომ პერიოდში, აჩვენა შემთხვევები, როდესაც პარალელურად გვხვდება სისხლძარღვოვანი ეტიოლოგიები და ალცჰეიმერის დაავადებასთან დაკავშირებული დაავადებები.

კლინიკური მახასიათებლები

ამ პათოლოგიის სიმპტომები და ნიშნები, კლინიკურ კურსთან ერთად, შეიძლება ძალიან ცვალებადი იყოს ერთი პაციენტიდან მეორეზე, რაც დამოკიდებულია დაზიანების მიზეზზე და განსაკუთრებით მათ ადგილმდებარეობაზე.

უმეტეს შემთხვევაში, სისხლძარღვოვანი დემენციის დაწყება, ჩვეულებრივ, გამოხატავს მკვეთრ  დაწყებას, რომელიც თანდათანობით მიმდინარეობს. ოჯახის მრავალი წევრი აკვირდება სტაბილიზაციის პერიოდებს, რასაც მოჰყვება "აფეთქებები" ან უფრო გამოხატული კოგნიტური დანაკარგები.

ჩვეულებრივ, ოჯახის წევრებისა და თვით პაციენტის მხრიდან, ყველაზე გავრცელებული პრეტენზია არის "შეგრძნება, რომ ისინი არ არიან იგივე". ეს შეიძლება ეხებოდეს აპათიას, დეპრესიას, იზოლაციას და სოციალურ დათრგუნვას ან პიროვნების ცვლილებებს.

გარდა ამისა, შესაძლებელია გამოიხატოს კეროვანი ნევროლოგიური ცვლილებები, რომლებიც გავლენას მოახდენს მგრძნობელობაზე და მოტორულ უნარზე. შეიძლება გამოვლინდეს სიარულის დეფიციტი, ყოველდღიური ცხოვრების ძირითადი საქმიანობის განხორციელების შეუძლებლობა (დაბანა, ტელეფონის გამოყენება, ჩაცმა, აბაზანაში შესვლა, ჭამა და ა.შ.), მეტყველების მოუხერხებლობა და ა.შ.  გარდა ამისა, შესაძლებელია შარდის შეუკავებლობის გამოვლენა.

დიაგნოზი

სისხლძარღვთა დემენციის სპეციფიკური ტესტი არ არსებობს და მისი გარჩევა სხვა ტიპის დემენციისგან შეიძლება რთული იყოს. მას დიაგნოზს უსვამს - ნევროლოგი, გერიატრი ან ფსიქიატრი, რომელიც შეისწავლის პაციენტის ისტორიას გულის ანომალიებს, ინსულტის ან გულ-სისხლძარღვთა სხვა პრობლემების შესახებ.

ასევე ხდება კვლევა ტვინის ვიზუალიზაციით, როგორიცაა: MRI სკანირება, რათა ინსულტი ან მინი ინსულტი გამოვლინდეს. ?ასევე შესაძლებელია ულტრაბგერითი კვლევიყ საძილე არტერიების გამოკვლევა და ნეიროფსიქოლოგიური ტესტირება ტვინის ფუნქციის გასაზომად.

მკურნალობა

მიუხედავად იმისა, რომ შეუძლებელია უკვე მიყენებული ზიანის გამოსწორება, ძალიან მნიშვნელოვანია პაციენტს შერჩეული ჰქონდეს სწორი მედიკამენტები და რეჟიმი, რომელიც გააკონტროლებს არტერიული წნევის, დიაბეტის, მაღალი ქოლესტერინის, გულის დაავადებების რისკს , რათა შემთხვევა არ განმეორდეს.